Een gediscrimineerde Russische werknemer zou een klacht kunnen indienen in België (Echo 25-3-2022)

Oekraïne, bedrijfsreacties en het risico op discriminatie

Het is duidelijk dat de Russische invasie van Oekraïne verwerpelijk is en een schending van het internationaal recht vormt.

Toch werpen private strafmaatregelen tegen Rusland en Russen, naast de economische sancties opgelegd door veel staten, vragen op en benadrukken ze het risico van discriminatie op basis van nationaliteit.

Dit is waarschijnlijk de eerste keer in de moderne geschiedenis dat zulke uitgebreide en talrijke sancties door private bedrijven zijn aangenomen, wat een enorme impact heeft op de Russische economie, bovenop de reeds zware economische sancties die door de meeste landen zijn opgelegd. Deze ongekende betrokkenheid van private actoren in de geopolitiek roept zorgen op, omdat de algemene veroordeling van Russen zonder proportionaliteit of terughoudendheid het traditionele diplomatieke werk ondermijnt.

Vanuit juridisch oogpunt werpen de beslissingen van talrijke bedrijven om alle activiteiten in Rusland stop te zetten, specifieke contractvoorwaarden op te leggen aan Russische werknemers of consultants, of zelfs Russische topmanagers te ontslaan of Russische werknemers te weigeren, belangrijke vragen op in het licht van antidiscriminatiewetten.

In Europa verbiedt Richtlijn 2000/78/EG van de Raad van 27 november 2000 directe discriminatie op basis van nationaliteit, ook op de werkvloer.

Deze richtlijn is in België omgezet in de wet van 10 mei 2007 betreffende discriminatie, die strafrechtelijke sancties omvat. Bij strafrecht is het voldoende dat een enkel element van het strafbare feit in België plaatsvindt om de Belgische rechtbanken bevoegd te maken.

Bij ontslag of weigering tot aanwerving in België uitsluitend op basis van nationaliteit, kan de getroffen persoon naast strafrechtelijke sancties een schadevergoeding eisen ter hoogte van zes maanden salaris.

Deze juridische herinnering leek nuttig, met de nadruk dat de Russische actie het internationaal recht schendt.