Wanneer komt er een alomvattende hervorming van het Belgische belastingsysteem?

Gepost op 4 april 2019
Vorig Volgend

Het is hoog tijd dat de politici echte politiek bedrijven en het Belgische fiscale en parafiscale systeem grondig hervormen. Zeker als het gaat over de afschaffing van bedrijfswagens, die jarenlang de veiligheidsklep van het systeem waren.

BNP Paribas gaat zijn personeelsbestand in België massaal verkleinen. 40% van de kantoren, oftewel 2.600 tot 3.000 banen, verdwijnen tegen 2021 - uiteraard zonder dat er sprake is van echte ontslagen, maar het minste wat we kunnen zeggen is dat het doel ambitieus is. Het is niet de eerste keer dat de grootste bank van het land "afslankt". In 2009, in de nasleep van de financiële crisis, had BNP al een vertrekplan opgezet, maar waarschijnlijk werd de context toen gemakkelijker gerechtvaardigd, terwijl de digitalisering die vandaag als het belangrijkste argument wordt genoemd, weliswaar gedeeltelijk overtuigt, maar naar mijn mening op zich niet voldoende zal zijn. Het is echter niet zo dat er geen maatregelen zijn genomen om de loonkosten te verlagen. Maar vooral BNP Paribas staat aan de top van loonoptimalisatie, met verschillende zeer ambitieuze alternatieve beloningsplannen, waarvan het laatste het "Cafetariaplan 2.0" is, dat op 1 januari 2018 van kracht werd. Dit plan voorziet in een bruto maandsalaris van maximaal 4.700 euro, met eventueel overschot dat wordt toegekend in de vorm van "punten" of "units", evenals bonussen of het eindejaarsgratificatie. De punten kunnen worden omgezet in verschillende extralegale voordelen; zonder verrassing zijn ze onderworpen aan een lagere belasting- en parafiscaal druk.

"Wat anders" dan geld

Het argument van de flexibiliteit die aan de werknemer wordt geboden is niet effectief, de oplettende lezer zal begrijpen dat het belangrijkste doel is om de loonkosten te verlagen door "wat anders" dan geld aan te bieden.

Ik heb me al eerder uitgesproken over de excessen die veroorzaakt worden door de explosie van alternatieve beloningen * – met name over de toenemende complexiteit van de wetgeving of de inbreuk op de vrijheid van werknemers om over hun salaris te beschikken – excessen die door de staat worden aangemoedigd om haar fiscale inactiviteit te compenseren. Ik ga hier niet verder op in. De vraag hier is anders: het is de nutteloosheid van loonoptimalisatiemaatregelen – en dus het behoud van de loonkostcompetitiviteit door openbare investeringen (hoe anders moeten de belasting- en sociale zekerheidsverliezen worden genoemd die voortkomen uit de honderden "cafeteriaplannen" die de afgelopen jaren zijn opgezet) als maatregelen om werkgelegenheid te beschermen. Wat heeft de Belgische staat, en uiteindelijk de Belgische burger, eraan om dergelijke verlies van inkomsten te accepteren of zelfs aan te moedigen, terwijl het op het moment van de beslissing om het personeelsbestand te verkleinen helemaal niets verandert? Of bij sluitingen in andere gevallen. Bovendien is het niet verwonderlijk dat BNP zelfs in zijn communicatie hardop verklaart op grote schaal gebruik te maken van een systeem voor vervroegd vertrek dat gedeeltelijk door de staat wordt gefinancierd... BNP geeft inderdaad aan dat het voor vertrekkers gebruik maakt van deeltijdse tijdskredieten, waarbij de tijdskrediettoelage door de staat wordt betaald, die BNP aanvult – met een vrijstelling van sociale zekerheid – terwijl de werknemer wordt vrijgesteld van het uitvoeren van de resterende deeltijdse uren tijdens zijn opzegtermijn... Met andere woorden, de Belgische staat legt geld bij en financiert een deel van het vertrekplan, zowel via de tijdskrediettoelage als via de sociale zekerheidsvrijstelling waar de werkgever de aanvulling op ontvangt.

De excessen van het "Belgische systeem"

Het gebruik van tijdskrediet is inderdaad goed bekend bij experts op het gebied van sociaal recht. Maar wat hier opvalt, is de grootschalige implementatie ervan en vooral de publiciteit die eraan wordt gegeven, zonder dat iemand zich ertegen verzet, zelfs niet op moreel vlak.

Kortom, nadat er jarenlang is bespaard op loonkosten om uiteindelijk het personeel drastisch te verminderen, terwijl er toch enorme winsten werden behaald, financiert de bank nog steeds zijn vertrekplan met behulp van de Belgische staat...

De Belgische burger en de klant zullen dit proces waarderen, wat, het moet gezegd worden, in veel grote bedrijven voorkomt. Het punt hier is niet om BNP te veroordelen, maar om het voorbeeld van de excessen die door het "Belgische systeem" worden veroorzaakt te laten zien. Het wordt echt tijd dat de politici eindelijk echte politiek gaan bedrijven door het Belgische fiscale en parafiscale systeem grondig en globaal te hervormen. Zeker nu we het hebben over de afschaffing van bedrijfswagens, die al vele jaren een veiligheidsklep van het systeem zijn. En misschien ook door iets meer aandacht te besteden aan de enkele grote bedrijven die het land nog heeft? En meer in het algemeen aan de ondernemers, die momenteel gedwongen worden om met alle mogelijke premies en uitzonderingen (warrants, auteursrechten, etc.) te jongleren om aantrekkelijke vergoedingen te behouden.

Gelinkte publicaties