Terroristische risico's: hoe kunnen werkgevers voorkomen en reageren?

Met de val van Daesh dachten sommigen misschien dat het terroristische risico verdwenen was. De aanslagen in Christchurch en Utrecht herinneren ons eraan dat dit niet het geval is. Net als bij elk ander risico, gelden de principes van voorzorg en vooruitziendheid voor werkgevers.

Echter, de Codex voor het welzijn op het werk legt nog strengere verplichtingen op: elk bedrijf is verplicht om een meerjarig risico preventieplan op te stellen, wat volgens ons vandaag de dag duidelijk ook de preventie van terroristische risico’s moet omvatten. Het is ook belangrijk te benadrukken dat de verplichting om risico's te voorkomen niet alleen geldt voor de werkgever, maar ook voor de gehele hiërarchie.

Materiële maatregelen
Minimale materiële maatregelen voor toegangscontrole (badges, beveiligingspoortjes, enz.), het gebruik van bewakingsdiensten, of zelfs interne of externe privé-detectives, zoekacties, het verzamelen van informatie, enz., moeten worden geïmplementeerd. Deze maatregelen zullen ook variëren afhankelijk van de activiteiten of de situatie van het bedrijf, d.w.z. de gevoeligheid voor het terroristische risico.

Dit vereist uiteraard het naleven van specifieke, vaak complexe wetgeving met betrekking tot camerabewaking op en buiten de werkplek, beveiligingsdiensten, zoekacties bij werknemers, en uiteraard de verwerking van verzamelde persoonsgegevens. Niet te vergeten zijn de mogelijke verplichtingen om werknemers te informeren.

Voor bedrijven die het meest aan risico's zijn blootgesteld, moeten crisismanagement- en reactiedrills worden overwogen, vergelijkbaar met die voor brandnoodsituaties.

Documenten en juridische hulpmiddelen
Zoals we in ons vorige artikel aangaven, moeten het arbeidsreglement, de gedragscode van het bedrijf, het wervingsbeleid en/of een klokkenluidersbeleid een sectie over terrorisme bevatten en in ieder geval de noodzakelijke juridische hulpmiddelen bieden.

In het arbeidsreglement worden de definitie van wangedrag en ernstige redenen, de controlebevoegdheden voor beveiligingspersoneel, zoekacties, de implementatie van incidenteel thuiswerken, monitoring en de verwerking van persoonsgegevens opgenomen.

De gedragscode zal een beleid van filosofische en religieuze neutraliteit uiteenzetten, regels voor vermoedens en detectie van verdacht gedrag, een herinnering aan de verplichtingen van het individu, enz.

Het klokkenluidersbeleid zal zich richten op de verplichting om abnormaal gedrag te melden.

Het is ook belangrijk om het beheer van externe bedrijven, onderaannemers en hun personeel adequaat te dekken met geschikte beleidsmaatregelen en contractbepalingen.

Business continuity plan
Als preventie faalt, moet het bedrijf voorbereid zijn om op de juiste manier te reageren in het geval van een terroristische aanval. Een business continuity plan waarin de te nemen maatregelen en de "juiste reacties" worden gedetailleerd, moet worden geïntegreerd in het algemene risicomanagementplan. Beveiliging en evacuatie van de bedrijfsruimten, noodcommunicatie, het bieden van eerste hulp, het sluiten van het bedrijf, het informeren van werknemers binnen en buiten het bedrijf en psychologische ondersteuning moeten hierbij worden inbegrepen. Daarnaast moeten maatregelen voor het anticiperen op blokkades van vervoer of gebouwen, inclusief telewerken, worden overwogen.

In dit verband zal een nooddatabase met contactgegevens en andere nuttige gegevens waarschijnlijk een waardevolle aanvulling zijn.

Wat met mobiele werknemers?
Voor bedrijven die mobiele werknemers in dienst hebben of werknemers die naar het buitenland worden gedetacheerd, moet een extra sectie worden opgesteld om risico's te beoordelen en, indien nodig, reizen uit te stellen, te schorsen of te annuleren, met alle mogelijke gevolgen van dien.

Het is belangrijk te onthouden dat een werkgever die niets doet, zich blootstelt aan aansprakelijkheid, zowel tegenover zijn werknemers als derden.