De situatie tussen het management en de werknemers bij Audi Brussels wordt steeds erger. Blokkades, inbeslagname van sleutels, lock-outs - zijn ze legaal?

Afgelopen week zouden de werknemers van Audi Brussels geleidelijk aan het werk moeten terugkeren na de zomervakantie.

Echter, na de aankondiging van het ontbreken van een opvolger voor de momenteel geproduceerde Q8 Etron, en de mogelijke sluiting van de locatie in de toekomst, stopten de werknemers met werken.

Hoewel er traditioneel stakingsposten werden opgezet op de Boulevard van het Tweede Britse Leger, stopten de werknemers daar niet.

Na binnen te zijn gekomen, weigerden velen van hen te werken terwijl ze op het terrein bleven, waardoor ze de fabriek de facto bezetten, ondanks de verzoeken van het management om het werk te hervatten en de operaties en degenen die wel wilden werken te blokkeren.

Daarna werden de sleutels van bijna 200 voertuigen in beslag genomen en verborgen, waardoor de levering ervan aan de dealers werd verhinderd.

Zonder een wettelijke definitie wordt een staking doorgaans beschouwd als "de collectieve en gezamenlijke onthouding, door een groep werknemers, van het verrichten van werk met het onmiddellijke doel de werking van één of meer bedrijven te stoppen om druk uit te oefenen op werkgevers of een derde partij."

Hoewel de staking wordt erkend onder internationaal recht (zie artikel 6.4 van het Europees Sociaal Handvest), wordt deze in België slechts indirect erkend op basis van de wet van 1948 over prestaties van algemeen belang. België heeft echter internationale teksten zoals het Europees Sociaal Handvest geratificeerd.

Strikt genomen is een staking het recht om niet te werken. Maar vakbonden hebben een veel bredere opvatting, soms met enkele vrijheden met de wet: zij vinden dat een staking het stoppen van de normale werking van het bedrijf inhoudt, wat onder meer stakingsposten of bezettingen van bedrijven, het blokkeren van operaties, leveringen en voorraden, of zelfs het gijzelen van het management omvat. Het doel is de werkgever geld te laten verliezen en hem te dwingen tot onderhandelen. Zonder dit verliest een staking zijn betekenis. Werkgevers daarentegen proberen begrijpelijkerwijs de impact van vakbondsacties tot een minimum te beperken.

Hoewel nog steeds sterk verdeeld, neigt de recente jurisprudentie, beïnvloed door internationale normen, ertoe om stakingsposten te accepteren als inherent aan het stakingsrecht. Dit is echter alleen het geval als ze niet gepaard gaan met geweld, schade aan eigendommen, crimineel gedrag of buitensporige schendingen van de eigendomsrechten van de werkgever of de rechten van derden en niet-stakers—dat wil zeggen, geweld.

Soms aangeduid als een "lock-out," werd het in 1850 in Groot-Brittannië geboren en houdt het in "een tijdelijke sluiting van een bedrijf, niet om economische of bedrijfspecifieke redenen, maar als een actie om de eisen of standpunten van werkgevers in een collectief conflict te versterken" (volgens de definitie gegeven door de Federale Overheidsdienst Werk).

Als antwoord beschermt de lock-out de werkgever tegen de meeste excessen, zoals bezettingen, schade of de confiscatie van voorraad of gereedschap, of het gijzelen van het management. Het brengt het stakingsrecht terug naar zijn basisfundament—namelijk niet werken. Het zet uiteraard druk op de werknemers, vooral omdat, bij gebrek aan werk en onder voorbehoud van erkenning, zij niet betaald worden.

Niet-stakers kunnen uiteraard de werkgever aanklagen die hen weigert werk te geven, maar alleen als ze het hebben "laten constateren," zoals dit maandagochtend door een gerechtsdeurwaarder werd gedaan.

Duidelijk, Audi Brussels illustreert perfect de escalatie van een collectief conflict, maar meer fundamenteel getuigt het van een Europese auto-industrie die zwaar wordt getroffen door het ecologische en industriële beleid van de Unie.

Zelden heeft een land, een continent, zo systematisch en demagogisch een van zijn beste industrieën vernietigd.

En naar de geruchten uit Duitsland, zal Audi Brussels waarschijnlijk niet de enige autofabriek zijn die in de nabije toekomst sluit.